Kliniek voor de ziekte van Parkinson en abnormale motoriek

Ze vloeit voort uit een tekort aan dopamine, een neurotransmitter in de diepe hersenen. In België lijden naar schatting ongeveer 30.000 mensen aan de ziekte van Parkinson: dat is ongeveer 2 à 3 per 1000 inwoners. Mannen worden iets vaker getroffen dan vrouwen. Er is nog geen sluitende duidelijkheid over de oorzaken van deze ziekte. Vermoedelijk spelen complexe genetische en omgevingsfactoren een belangrijke rol. De typische symptomen van deze ziekte zijn tremor in rust, stijfheid en vertraging van de motoriek. Soms treden ook niet-motorische symptomen op en worden bijv. slaap, gedrag of geheugen aangetast.  

Neurologen kunnen behandelingen met medicatie voorschrijven. Deze behandelen niet de ziekte maar zijn wel doeltreffend voor de symptomen. Voor het handhaven van een goede fysieke conditie speelt ook kinesitherapie een belangrijke rol. In samenwerking met het Centrum voor neurologische functionele revalidatie (volwassenen) kan een complete evaluatie van de fysieke fitheid gerealiseerd worden. In een meer gevorderd stadium van de ziekte kan hersenstimulatie worden voorgesteld in samenwerking met de dienst voor neurochirurgie, vooral bij mensen die nog geen 70 jaar zijn. Andere mensen hebben baat bij een behandeling in samenwerking met de dienst voor gastro-enterologie, met behulp van een pomp die medicatie inbrengt in het spijsverteringskanaal. 

Sommige zeldzame ziekten kunnen in hun vroege fase lijken op de ziekte van Parkinson. De neuroloog zal door zijn/haar expertise bepaalde specifieke symptomen van deze ziektes vaststellen, die we als Parkinson plus syndromen kwalificeren. Zo wordt het onderscheid gemaakt, vaak in samenwerking met de diensten voor diagnostische neuroradiologie en voor nucleaire geneeskunde, en samen met de neuropsychologen. 

Niet alles wat trilt, wijst op de ziekte van Parkinson. Essentiële tremor is een aandoening die zich onderscheidt door het feit dat de tremor het enige symptoom is, dat bovendien typisch optreedt bij de uitvoering van bepaalde bewegingen zoals eten, drinken of tandenborstelen. Dit blijft vaak onder de radar, hoewel het vermoedelijk frequenter is dan de ziekte van Parkinson. Essentiële tremor is meestal zeer goed te behandelen met medicatie, en veel minder vaak met een neurochirurgische ingreep. 

Dystonie is een neurologische aandoening die een stoornis in de spiertonus veroorzaakt. Dit is te wijten aan een fout signaal dat wordt uitgezonden door de hersenen. Mensen die aan dystonie lijden, kampen met onwillekeurige spiersamentrekkingen. Dit resulteert in abnormale houdingen of motoriek zoals een stijve nek, schrijfkramp of blefarospasme (onwillekeurige samentrekking van de oogleden). Het kan ook veralgemenen, zodat mensen die erdoor getroffen worden uiteindelijk in een rolstoel terechtkomen, of waardoor hun skelet vervormd geraakt. Dystonie kan op elke leeftijd voorkomen, vanaf de kindertijd. De aandoening wordt behandeld met medicatie, met name inspuitingen met botulinetoxine (botox), en soms ook met neurochirurgie, gericht op stimulatie van de diepe hersenen. 

De ziekte van Huntington is een neurogenetische aandoening, gekenmerkt door onwillekeurige bewegingen die de gebaren versterken (chorea), cognitieve stoornissen en gedragsstoornissen. Ze wordt met een transmissierisico van 50% overgedragen van een ouder op de kinderen. De diagnose kan met absolute zekerheid worden gesteld via een eenvoudige genetische test. De ziekte van Huntington is voorwerp van een wereldwijd register Enroll-HD waaraan wij meewerken en dat toegang biedt tot eventuele klinische proeven. De behandelingen zijn louter symptomatisch en in feite slechts beperkt doeltreffend. Toch werd de voorbije jaren hoopgevende vooruitgang geboekt in het onderzoek. 

Ook andere pathologieën worden hier behandeld: rustelozebenensyndroom, syndroom van Gilles de la Tourette, paroxismale dyskinesieën, orthostatische tremor, …