Idiopathische intracraniële hypertensie

Idiopathische intracraniële hypertensie (IIH), ook gekend als pseudotumor cerebri, is een aandoening die wordt gekenmerkt door een verhoogde druk van het hersenvocht zonder dat er een oorzaak kan worden geïdentificeerd via beeldvormingsonderzoeken. De aandoening komt vaker voor bij vrouwen met overgewicht in de vruchtbare leeftijd.

Symptomen

Symptomen van IIH zijn onder andere:

• Ernstige, aanhoudende hoofdpijn, die vaak erger wordt wanneer de patiënt ligt;
• Wazig of dubbel zicht;
• Voorbijgaande blindheid;
• Oorsuizingen (pulsatiele tinnitus);
• Misselijkheid en braken;
• Zwelling van de oogzenuw (papiloedeem) die zichtbaar is bij een oogheelkundig onderzoek.  

Beeldvormingsonderzoeken

Er worden verschillende beeldvormingsonderzoeken gebruikt om IIH op te sporen en andere oorzaken uit te sluiten:

• MRI van de hersenen: om de hersenstructuren in beeld te brengen en afwijkingen zoals tumoren of malformaties uit te sluiten;  
• Magnetischeresonantieangiografie (MRA): om de hersenaders te beoordelen en cerebrale veneuze trombose uit te sluiten;  
• Hersencomputertomografie (CT): wordt soms gebruikt bij noodgevallen om andere oorzaken van de verhoogde intracraniële druk uit te sluiten.

Medisch traject

Patiënten die lijden aan IIH moeten zo snel mogelijk verschillende specialisten raadplegen voor een volledige behandeling om een verslechtering van hun gezichtsvermogen te voorkomen:

• De huisarts: voor een eerste beoordeling van de symptomen en een doorverwijzing naar specialisten;  
• Een neuroloog: de belangrijkste specialist voor de diagnose en behandeling van IIH;  
• Een oogarts: om de impact van de IIH op het gezichtsvermogen te beoordelen en het papiloedeem op te volgen;  
• Een neuroradioloog: om de beeldvormingsonderzoeken van de hersenen te interpreteren;
• Een interventioneel neurochirurg of neuroradioloog: als er chirurgische of endovasculaire interventies nodig zijn.

Behandelingen

De behandelingen voor IIH hebben tot doel de intracraniële druk te verlagen en te voorkomen dat de patiënt blind wordt:

• Gewichtsverlies: aanbevolen voor patiënten met overgewicht, vaak doeltreffend om de symptomen te verminderen;

Geneesmiddelen:  

• Acetazolamide: een diureticum dat de productie van hersenvocht vermindert, eerstelijnsbehandeling met een hoog bewijsniveau;  
• Herhaalde lumbale puncties: om overtollig hersenvocht te verwijderen, gebruikt bij ernstige symptomen;  

Chirurgie:  

• Decompressie van de oogzenuw: om onomkeerbare blindheid te voorkomen bij ernstig papiloedeem;  
• Cerebrospinale shunt: om het hersenvocht te verwijderen als de andere behandelingen falen;  
• Interventionele neuroradiologie: veneuze sinusstenting om de afvoer van het veneus bloed te verbeteren en de intracraniële druk te verlagen wanneer die aders vernauwd zijn.

Multidisciplinair overleg

De behandeling van IIH vereist een multidisciplinaire aanpak. Neurologen, oogartsen, interventionele neuroradiologen, neurochirurgen en andere zorgverleners overleggen over complexe gevallen en coördineren de behandelingen.

Opvolging

De opvolging van patiënten met IIH is cruciaal en omvat:

• Een regelmatige controle van het gezichtsvermogen: door een oogarts om elke verslechtering op te sporen;  
• Een neurologische opvolging: om de werkzaamheid van de behandelingen te beoordelen en geneesmiddelen aan te passen;  
• Regelmatige gewichtscontroles: en dieetadvies voor patiënten met overgewicht;
• Periodieke beeldvormingsonderzoeken: om de intracraniële druk en de staat van de hersenstructuren te controleren.

De opvolging wordt uitgevoerd door een multidisciplinair team om de klinische resultaten te optimaliseren en de levenskwaliteit van de patiënten te verbeteren.